مثلث دوستی ایران و چین؛ روابط دیرینه، توافق ۲۵ ساله، ابتکار «کمربند و جاده»

مثلث دوستی ایران و چین؛ روابط دیرینه، توافق ۲۵ ساله، ابتکار «کمربند و جاده»

سیزدهمین نشست سالانه مشترک انجمن‌های دوستی ایران و چین روزگذشته با محوریت تحکیم دوستی و گسترش روابط دوجانبه بصورت وبیناری برگزار شد و شرکت کنندگان ایرانی و چینی در این نشست، روابط دیرینه، سند همکاری ۲۵ ساله و ابتکار «کمربند و جاده» را بعنوان بخشی از مهم‌ترین موضوعات روابط، مورد تاکید قرار دادند.

در سیزدهمین نشست وبیناری مشترک انجمن‌های دوستی ایران و چین که روز سه شنبه به میزبانی طرف چینی و با  حضور روسای دو انجمن، برخی چهره‌های دانشگاهی، سفرای کنونی دو کشور در تهران و پکن، برخی سفرای پیشین ، نمایندگانی از برخی استانها و شهرهای خواهر خوانده ایران و چین و تعدادی از سفرای اسبق دو کشور برگزار شد، طیفی وسیعی از موضوع ها در ارتباط با راه‌های توسعه همه جانبه روابط دوکشور به ویژه در خصوص سند همکاری‌های ۲۵ ساله دو کشور و نیز موانع موجود درمسیر همکاری‌ها مورد بررسی و تبادل نظر قرار گفت و پیشنهادهایی برای بهبود بیش از پیش روابط و خنثی سازی فضای چین هراسی در کشور مطرح شد.

کارشناسان حوزه روابط راهبردی ایران و چین، اعتقاد دارند اقداماتی نظیر تبادل هیات های رسانه ای میان دو کشور، حضور فعال تر دیپلماتها و کارشناسان چینی در محافل علمی، رسانه ای و فرهنگی برای تشریح موقعیت کشورشان و نیز تقویت بخش جهانگردی، تاثیر مهمی در پویاتر شدن روابط دوستان دو ملت و دو کشور دارد.

گام های عملی انجمن دوستی ایران و چین برای اجرای سند ۲۵ ساله 

علاءالدین بروجردی رئیس انجمن دوستی ایران و چین با بیان این که سند جامع ۲۵ ساله همکاری‌های ایران و چین روابط دو کشور را وارد مرحله نوینی از همکاریهای همه جانبه راهبردی کرده است، گفت:  انجمن دوستی ایران و چین با تکیه بر ظرفیت های خود، اقدامات عملی را برای ایفای نقش خود در اجرایی شدن این سند آغاز کرده است.

بروجردی گفت: با درایت رهبران دو کشور سال گذشته سند برنامه همکاری جامع راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین به امضا رسید . امضا این سند با اتکاء به قابلیت ها ‌و ظرفیت های دو کشور در زمینه اقتصادی ، صنعتی ، انرژی و علم و فن آوری صورت  گرفته و روابط ایران و چین را وارد مرحله نوینی از همکاریهای همه جانبه راهبردی نموده است و همه بخش های دولتی و غیر دولتی و بخش خصوصی از جمله سازمانهای مردم نهاد همچون انجمن‌های دوستی دو کشور را موظف کرده  که در جهت اجرایی شدن این سند گامهای عملی و موثری بردارند .

وی افزود: انجمن دوستی ایران و چین با تکیه بر ظرفیت ها و توانمندی‌های اعضای خود در امور روابط دو کشور و ارتباطات نزدیک با دستگاههای ذیربط ،  اقدامات عملی را برای ایفای نقش خود در اجرایی شدن این سند آغاز کرده است و امیدواریم انجمن دوستی چین با کشورهای خارجی نیز که از جایگاه با نفوذی در چین برخوردار است ، در این خصوص تلاش و مساعدت نماید .

آماده همکاری برای کمک به اجرای توافق ۲۵ ساله ایران-چین هستیم

«لین سونگتیان» رئیس انجمن دوستی چین با کشورهای خارجی هدف اصلی این انجمن را تقویت دوستی مردم، ترویج همکاری بین‌المللی، حفظ صلح جهانی و ارتقای توسعه مشترک دانست و گفت: حاضریم تا با همکاری انجمن دوستی ایران و چین، اجرای"توافقنامه همکاری جامع ۲۵ ساله چین و ایران" را شروع می‌کنیم،

این مقام چینی با اشاره به روابط تاریخی و دوستی دیرینه و باستانی ایران و چین گفت: از زمان برقراری روابط دیپلماتیک چین و ایران در نیم قرن پیش، روابط  این دو کشور با وجود تغییر شرایط بین المللی، به طور پایدار توسعه یافته است و دوستی سنتی با گذشت زمان قوی تر شده است.

 

وی افزود: در سال های اخیر، تحت هدایت راهبردی سران دو کشور، مشارکت راهبردی همه جانبه بین چین و ایران به صورت همه جانبه تعمیق یافته است، اعتماد متقابل سیاسی بین دو طرف روز به روز افزایش یافته است و دو کشور در مورد مسائل مربوط به منافع اصلی از یکدیگر حمایت می‌کنند. چین و ایران تحت راهنمایی طرح" یک کمربند و یک جاده" در زمینه‌های مختلف همکاری می‌کنند و نتایج فراوانی به دست گرفته اند، منافع واقعی برای مردم دو کشور ارمغان آورده است.

لین سونگتیان با اشاره به همکار های چین و ایران درحوزه مقابل با شیوع همه گیری کووید ۱۹ گفت: خرسندیم در مواجهه با همه گیری جهانی کووید-۱۹ و اشکال مختلف اعمال سلطه جویانه، دولت ها و مردم چین و ایران همواره یکدیگر را درک کرده و از یکدیگر حمایت کرده و قاطعانه از منافع مشترک دو کشور و کشورهای در حال توسعه دفاع کرده اند.

ایران به عنوان امن‌ترین کشور منطقه می‌تواند بهترین شریک چین باشد

محمد کشاورز زداده سفیر جمهوری اسلامی ایران در چین با اشاره به گسترش ظرفیت‌ها و زمینه‌های همکاری‌های ایران و چین تصریح کرد: ایران به عنوان امن‌ترین کشور منطقه می‌تواند بهترین شریک برای چین باشد.

کشاورز زاده گفت: پیشینه روابط دو کشور به عنوان دو تمدن تاریخی کهن به بیش از دو هزار سال پیش بازمی‌گردد. در آن هنگام جاده ابریشم پل ارتباط دوستانه میان دو کشور بوده و مردمان دو کشور نیز در اثر این مراودات تاریخی از یکدیگر تاثیر متقابل پذیرفته‌اند تاثیراتی که شاید امروز ما هم ریشه باستانی آن‌ها را به درستی به خاطر نداشته باشیم.  

سفیر جمهوری اسلامی ایران در چین افزود: امروز نیز جاده ابریشم تاریخی احیا گردیده است؛ ولی ارتباط مردم دو کشور تنها محدود به تجارت و بازرگانی نمی‌شود. امروز همکاری دو کشور دوست ایران و چین در تمام زمینه‌ها رو به گسترش می‌باشد. امروز به لطف پیشرفت تکنولوژی و توسعه ارتباطات، بستر و ابزار گسترش روابط میان دو ملت بیش از پیش مهیا است.

مشارکت راهبردی چین و ایران مداخلات خارجی در روابط را خنثی کرده است

چانگ هوآ سفیر چین در تهران نیز با تاکید بر اینکه مشارکت راهبردی همه‌ جانبه چین و ایران، مداخلات خارجی را از بین‌ برده است، گفت: دو کشور همواره و قاطعانه با یکجانبه‌گرایی مخالف هستند. 

این دیپلمات چینی گفت: در این تماس دو طرف به یک سری اجماع مهم در مورد توسعه بیشتر روابط چین و ایران در شرایط جدید دست یافتند. رئیس جمهور شی جین پینگ خاطرنشان کرد که در مواجهه با شرایط پیچیده بین‌المللی، تقویت همبستگی و همکاری بین چین و ایران نه تنها منافع مشترک دو طرف را افزایش داده، بلکه از حقوق و منافع مشروع کشورهای در حال توسعه نیز محافظت کرده است.

وی افزود: سران دو کشور روابط چین و ایران را از منظر استراتژیک و اهمیت جهانی، راهبردی و بلندمدت و عمیقا آشکار دانستند و به منظور توسعه روابط در مرحله بعد، رهنمودهای اساسی را برای ما در راستای پیشبرد کارهای مختلف ارائه کردند. 

چانگ هوآ با بیان اینکه طی یک سال گذشته، تحت هدایت استراتژیک رهبران دو کشور، مشارکت راهبردی همه جانبه چین و ایران، مداخلات خارجی را از بین برده است، تصریح کرد: این همکاری‌ها بر مشکلات و چالش‌ها غلبه  و به بهبود کیفیت  روابط کمک کرده است. 

وی افزود: از نظر سیاسی، دو کشور همواره قاطعانه از یکدیگر در مورد مسائل مربوط به منافع و توجه اصلی یکدیگر حمایت، مشترکاً با قلدری و یکجانبه‌گرایی مخالفت و در برابر هرگونه مداخله در امور داخلی سایر کشورها یا فشار بر سایر کشورها مقاومت کرده‌اند. 

سفیر چین از محافل مختلف ایران که  قاطعانه از اصل چین واحد  حمایت و با دخالت در امور داخلی چین به بهانه‌های مختلف مخالفت کردند ، قدردانی کرد. 

 چین بازاری قابل اتکا برای ایران است

فریدون وردی نژاد سفیر پیشین جمهوری ایران در چین، این کشور را دارای بازار قابل اتکاء برای ایران دانست و گفت: فضای همکاری تهران-پکن در شاخه‌های گوناگون فراهم شده است.  

وردی نژاد گفت: باتوجه به اینکه، چین بازار بزرگ مصرف آینده دنیا است و ایران نیز یکی از بزرگترین تولیدکنندگان انرژی در جهان، بازار چین یک بازار قابل اتکاء برای ایران است و ایران نیز با توجه به ذخایر عظیم نفتی و گازی یک تامین کننده قابل اتکاء برای جمهوری خلق چین محسوب می‌شود. در حقیقت دو کشور ایران و چین در قالب سند راهبردی ۲۵ ساله دو اقتصاد مکمل به حساب می آیند.  

سفیر پیشین ایران در چین افزود: از این رو، هم زمان با توسعه شتابان اقتصادی چین و روند رو به رشد اقتصاد کشورمان در دهه‌ها و سال‌های اخیر، شاهد توسعه روزافزون مناسبات دو جانبه ایران و چین در بخش‌های مختلف اقتصادی و فرهنگی، در ابعاد دوجانبه و چندجانبه هستیم.

وی خاطرنشان کرد: فراموش نکنیم که روابط ایران و چین از بعد اقتصادی و فرهنگی هنوز گنجایش توسعه زیادی دارد اما بدلیل فقدان استراتژی و فراز و نشیب‌های موسمی از ثبات و پویایی لازم برخوردار نیست. البته، تحولات اوکراین و تایوان و رفتار غرب با روسیه و چین، تا حد زیادی ضرورت همکاری ایران، روسیه و چین را برای برنامه‌ریزان سه کشور روشن‌تر کرده است.  

ضرورت تبادل هیات های رسانه ای با هدف شکست فضای چین هراسی

حمیدرضا آصفی سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به موضوع ضرورت تلاش دو کشور برای خنثی سازی تلاش برخی طرف ها برای تحت تاثیر قرداد دادن روابط دوستانه دو کشور و ضرورت انجام اقداماتی برای از بین بردن فضای چین هراسی در ایران اشاره و پیشناد کرد برای تحقق این مهم، هیات های رسانه ای میان دو کشور مبادله شود و چین ابتکار عمل را به دست گرفته دعوت از گروه خبرنگاران و رسانه‌ها را برای بازدید از چین در دستور کار قرار دهد.

آصفی همچنین حضور گسترده دیپلماتها ، دانشمندان چینی در محافل فرهنگی، علمی و رسانه ای برای تشریح موقعیت چین ، برگزاری سمینارهای متعدد،  مراسم هایی مانند شب شهر ، رونمایی از کتاب و مراسم مختلف فرهنگی در سطح نخبگان و مخاطبین عام دو کشور را برای از بین بردن فضای چین هراسی بسیار مفید دانست.

وی افزود تقویت بخش  جهانگردی و برگزاری نمایشگاه‌های اختصاصی و دائمی از توانایی اقتصادی و صنعتی چین در ایران نیز اجرایی شدن و تحقق هر چه سریعتر قرارداد همکاری‌های ۲۵ ساله و نشان دادن منافع اقتصادی آن برای مردم می‌تواند نقش بسزایی در اصلاح نگاه افکار عمومی‌به روابط دو کشور داشته باشد.

محمد حسین ملائک سفر اسبق وکارشناس حوزه روابط ایران و چین نیز   سند همکاری ۲۵ ساله میان ایران و چین را مهمترین دستاورد ژئوپلیتیکی در روابط بین دو کشور در ربع قرن اخیر دانست و گفت:  برای جهان چندان مهم نیست که چین مشابه این سند را با بسیاری از کشورهای منطقه غرب آسیا دارد، اما این سند همکاری با ایران، برای جهان مهم است.

ملائک گفت:: یکی از بخش های مهم این سند همکاری در واقع تامین امنیت بخشی از انرژی مورد نیاز چین در مقابل توسعه بخشهای صنعتی،  معدنی و شهری ایران است. چین همواره می‌تواند اطمینان داشته باشد که بخشی از انرژی خود را از ایران تامین کند، اما توسعه بخشهای صنعتی و اقتصادی ایران با تحریم های آمریکای درحال حاضر روبروست که موانعی را درزمینه اجرای قراردادها ایجاد کرده است.

ایران کشوری مهم در امتداد ابتکار «کمربند و جاده» است

جانگ جین گانگ، عضو کمیته استانی انجمن‌ها دوستی چین با کشورهای خارجی نیز در این نشست گفت: ایران کشوری مهم در امتداد ابتکار «کمربند و جاده» است. روابط چین و ایران طی سال‌های گذشته از بوته آزمون شرایط بین‌المللی سربلند بیرون آمده و دو کشور با همکاری و حمایت از یکدیگر در ابعاد مختلف به نتایج مثبتی دست یافته‌اند. چین و ایران هر دو مهد تمدن شرقی هستند و تبادلات این دو تمدن سابقه طولانی و زمینه‌های گسترده‌ای دارد. جاده ابریشم باستانی نشانه مهمی از تبادلات فرهنگی بین دو کشور است. آثار فرهنگی ایرانی و نقاشی‌های دیواری مربوط به ایران که در غارهای «موگائو» شهر «دون هوانگ» کشف شده، نشان دهنده ارتباط نزدیک استان گانسو و ایران باستان است.

وی ابراز امیدواری کرد با استفاده از بسترهایی مانند گفتگوی استان‌ها و شهرهای خواهر خوانده  چین و ایران، مبادلات و همکاری با مناطق مختلف ایران را گسترش دهیم و برای  تعمیق دوستی سنتی و مشارکت راهبردی همه جانبه بین دو کشور سهمی ادا کنیم.

لیو جن تانگ نایب رئیس انجمن دوستی چین و ایران و سفیر پیش چین در تهران نیز در این نشست گفت: چین و ایران هر دو تمدن‌های باستانی پنج هزار ساله هستند و سهم زیادی در توسعه و پیشرفت بشر داشته‌اند. اگرچه هر دو آنها قدرت‌های درجه یک جهانی بودند، اما در تاریخ، چین و ایران تنها  مبادلات دوستانه و برد-برد داشته  و هرگز  درگیری و مناقشه‌ای بین دو کشور وجود نداشته است.

این دیپلمات سابق چینی گفت: در دوران مدرن، چین و ایران تقریباً به طور همزمان توسط استعمار قدیم و جدید و قدرت‌های بزرگ مورد ظلم و ستم قرار گرفته و در فقر، ضعف و هرج و مرج ناشی از جنگ به سربردیم. با تاسیس جمهوری خلق چین و جمهوری اسلامی ایران، ما به عنوان ارباب خود استقلال و خوداتکایی کامل به دست آوردیم. با این حال، سلطه‌جویان به ما اجازه نمی‌دهند مستقل باشیم، همکاری نزدیک داشته باشیم و مهمتر از همه تحمل ندارند از آنها پیشی بگیریم. به همین دلیل، سلطه‌جویان از هر وسیله‌ای برای مهار ما استفاده کرده و تا حد امکان به دخالت و تخریب می‌پردازند.

با یکجانبه گرایی، استانداردهای دوگانه و تحریم‌های یکجانبه مخالفیم

وی تاکید کرد: ما باید جامعه‌ای با آینده مشترک تشکیل دهیم، همه کشورها و نهادهایی را که به‌دنبال صلح و توسعه مشترک هستند، متحد کنیم؛ با هژمونیسم، یکجانبه گرایی، استانداردهای دوگانه و تحریم‌های یکجانبه مخالفت ورزیم؛ باید رویکرد چند قطبی، چندجانبه گرایی و منافع متقابل را دنبال کنیم و نظم جدید مبنی بر همکاری و برد-برد را ایجاد نماییم.

لیو جن تانگ گفت: انجمن دوستی چین و ایران از تاسیس تاکنون تلاش‌های زیادی برای تعمیق روابط دوجانبه انجام داده است و به مناسبت سیزدهمین نشست سالانه پیشنهاد می‌کنم انجمن دوستی با استفاده از جایگاه منحصر به‌فرد غیر دولتی خود،  برای ساختن جامعه‌ای با سرنوشت مشترک بین چین و ایران در سه زمینه زیر  نقش بیشتری ایفا کند.

دوستی قلبی مردم چین و ایران دیرینه است

هوآ لی مینگ از سفرای پیشین چین در ایران نیز گفت: پیوند و دوستی قلبی مردم چین و ایران دیرینه است. هر دو کشور تمدن‌های شرقی باستانی با تاریخ و فرهنگ طولانی هستند. جاده ابریشم قدردانی متقابل و تأثیر متقابل در فرهنگ‌های دو کشور را عمیق‌تر کرده است. در دوران مدرن و معاصر، چین و ایران اشتراکات فرهنگی زیادی دارند بنابراین، چین و ایران دارای سبقه تاریخی عمیقی در تبادلات مردمی و فرهنگی هستند و تقویت تبادلات مردمی و فرهنگی بین دو طرف برای ارتقای درک متقابل و پیوند قلبی مردم از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی با اشاره به پیشرفت های چین در ۷۳ سالی که از تاسیس جمهوری خلق چین می  گذرد، به پیشرفت های ایران در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: از پیروزی انقلاب اسلامی ۴۳ سال گذشته و ایران با وجود جنگ تحمیلی، تحریم‌ها و فشارهای شدید آمریکا، استقلال و توسعه خود را حفظ کرده و به قدرتی تأثیرگذار در غرب آسیا و خاورمیانه تبدیل شده است. توسعه چین و ایران و روابط نزدیک دو کشور بخش مهمی از تغییرات عمیق در شرایط جهانی را تشکیل می‌دهد.

هوآ لی مینگ گفت: علیرغم تغییرات گوناگون در وضعیت جهان در نیم قرن گذشته، روابط چین و ایران گسترده‌تر و قوی‌تر شده است که نشان می‌دهد روابط چین و ایران دارای پایه‌ای محکم و شور و نشاط فراوانی است. در قرن بیست و یکم، این مناسبات بیشتر و بیشتر توسعه یافته و تثبیت شده و می‌توان پیش‌بینی خوش‌بینانه‌ای از آن داشت.

وی افزود: اپیدمی‌کرونا که در اوایل سال ۲۰۲۰ شیوع پیدا کرد، جدی‌ترین بحران جهان پس از پایان جنگ جهانی دوم محسوب می‌شود. در طول این بیماری همه گیر، مردم چین و ایران با یکدیگر همدردی کرده و به کمک و حمایت از پرداختند. آنها در کنار هم مشکلات را پشت سر گذاشتند؛ افراد زیادی از انجمن دوستی چین و ایران فعالانه در این امر حضور داشته  و فصل جدیدی را برای روابط دوستانه بین دو کشور رقم زدند.